Deel dit bericht:

9 september 2017

Leestijd: 9 minuten

Relatieverslaving


Foute mannen en foute vrouwen: waarom trekken we ze aan?

Foute mannen en foute vrouwen: waarom trekken we ze aan? De redenen waarom we deze zogeheten “foute mannen en foute vrouwen”aantrekken is niet alleen emotioneel en psychologisch maar zoals iedere verslaving ook biochemisch.“Foute” mannen en “foute” vrouwen zijn partners die om verschillende uiteenlopende redenen emotioneel niet beschikbaar zijn. Zij kunnen je lichaam en geest beschadigen, ongelukkig maken en in het ergste geval je hele leven verwoesten.

In dit artikel neem ik je graag mee naar de invloed van hormonen en neurotransmitters op onze verslavende relaties.

Reactie van je hersenen 

Wanneer je als persoon gevoelig bent voor verslavingen reageren je hersenen (het beloningscentrum) op een andere manier op partners die niet gezond voor je zijn dan bij mensen die niet verslavingsgevoelig zijn. Dit kunnen emotioneel niet beschikbare mannen en vrouwen zijn, giftige partners zoals narcisten sociopaten, psychopaten, borderliners etcetera. Het zijn allemaal voorbeelden van stoornissen die een bepaalde reactie in je hersenen teweeg kunnen brengen. Wanneer je in je jeugd te weinig liefde, aandacht en erkenning hebt gekregen zal je extra gevoelig zijn voor  deze beloningen. Je zal dan vaker op zoek gaan naar de dopamine prikkels die je helpen om enerzijds de realiteit te ontvluchten en anderzijds een lekker gevoel te geven. We kunnen verslaafd raken aan de hoogte- en dieptepunten van deze gevaarlijke romantische liefdesrelaties. Dit soort relaties zijn destructief en vergelijkbaar met de destructie van een drugs- of alcoholverslaving.

Foute mannen en foute vrouwen

Foute partners versterken het aspect van verslaving, daarom is het zo moeilijk om “foute” mannen of “foute” vrouwen los te laten.

Heb je je wel eens afgevraagd waarom je een bepaald persoon niet kon loslaten? Die persoon die de slechtste versie van jezelf naar boven haalde? De persoon die jou respectloos behandelde maar waarbij je zijn of haar gedrag altijd weer goed praatte, zodat je deze persoon maar niet hoefde te verliezen.

Helaas voor degenen onder ons die de neiging hebben tot het aantrekken van “foute” mannen of “foute” vrouwen is het juist die mishandeling die het aspect van de verslaving versterkt.

Wanneer we voor het eerst een emotioneel onbeschikbaar persoon ontmoeten (“foute” man of vrouw), wordt onze band met hem of haar gelegd door hun enerzijds niet consistente, overmatige aandacht, gecombineerd met hun emotionele terugtrekking en onthouding van liefde, aandacht en erkenning.

De invloed van variabele beloning

Je kunt verslavende relaties vergelijken met een gokkast die op een niet consistente manier beloningen uitkeert. Door de onvoorspelbaarheid van de beloning neemt het aspect van verslaving toe. In de psychologie wordt het belonen en bekrachtigen van gedrag uitgelegd als conditionering.

De krachtige, liefdevolle band die we denken te hebben opgebouwd  met deze beschadigde man of vrouw is gebaseerd op de biochemie in onze hersenen inplaats van op realistische, volwassen liefde.

Onthoud dat afwijzing en aandacht vaak hand in hand gaan in een verslavende relatie, waarbij een partner  heel goed is in het geven van gemengde boodschappen. Dit maakt het extra moeilijk voor je om met deze persoon te breken waardoor je in de verslavende, vicieuze cirkel belandt.

Dit zijn een paar belangrijke chemicaliën en hormonen die ervoor zorgen dat het niet lukt om een verslavende relatie te verbreken.

Dopamine

Dopamine is een neurotransmitter die je een heerlijk gevoel geeft na een onvergetelijke date, geweldige sex, cadeautjes of simpelweg een aai over je bol. Al deze romantische gebaren kunnen dopamine in de hersenen vrijlaten. Dopamine regelt het pleziercentrum van onze hersenen waardoor beloningscircuits worden gecreëerd. Hierdoor worden automatische paden in onze hersenen gecreëerd die keer op keer dezelfde route afleggen. Dopamine stroomt gemakkelijker en sneller in de hersenen wanneer er op een niet consistente manier beloningen worden gegeven.

Dr. Helen Fisher ontdekte dat deze frustrerende relaties eigenlijk onze gevoelens van liefde verhogen, in plaats van verlagen. De hersenen worden op een vergelijkbare manier geactiveerd als bij cocaïne verslaafden.

Emotioneel onbeschikbare of anderszins ongezonde partners zijn meesters van niet consistente beloningen; ze doen dingen op hun eigen schema. Zo kunnen ze voor dagen verdwijnen en ineens weer voor je deur staan. Ze zijn altijd onzeker of juist heel zeker over de toekomst wanneer ze je weer in hun bed hebben. En ze laten je je dagelijks raden over hun echte bedoelingen.

De kracht van onvoorspelbaarheid

Als we niet weten wat de bedoeling is of niet kunnen voorspellen wat voor kant de relatie op zal gaan wordt die persoon veel meer verleidelijk voor onze hersenen. Vandaar dat relatieverslaafden, gezonde mannen vaak als saai bestempelen en dus oninteressant vinden.

Dus die aardige, saaie man  doet consequent zijn best in plaats van periodiek. Dit voelt minder belonend voor de hersenen dan de foute man of vrouw die je mishandelt, valse beloften doet, koud gedrag vertoont en je plotseling geen aandacht meer geeft.

Met andere woorden? Onze hersenen kunnen masochisten worden. Je gaat onbewust op zoek naar partners die je pijn doen omdat daar veel meer dopamine wordt aangemaakt dan bij gezondere, veiligere partners.

De onvoorspelbaarheid van wanneer we onze volgende ‘fix’,‘high’ van deze ontwijkende persoon krijgen, creëren steeds sterkere beloningen waardoor we steeds meer willen. Helaas, hoe hoger de emotionele onbeschikbaarheid van een partner, hoe meer spannend hij voor ons lijkt – in ieder geval voor het beloning centrum van onze hersenen.

Om rekening te houden met het dopamine-effect moeten we begrijpen dat de reden waarom we zo geobsedeerd zijn met een vermijdende partner is niet omdat hij beter of leuker is dan de aardige man met wie de romantiek meer geleidelijk en organisch opgebouwt kan worden, nee het is meestal omdat hij simpelweg meer dopamine creëert.

Oxytocine

Oxytocine is nog zo een stofje dat ervoor zorgt dat we ons verbonden voelen met onze partners door middel van aanraking. Fysieke intimiteit stelt ons in staat om oxytocine vrijwillig vrij te geven waardoor het gevoel van verbondenheid, vertrouwen en samenzijn versterkt wordt. Zo kunnen we misleid worden door een foute partner en hier volledig in verstrikt raken.

Volgens Susan Kuchinskas kan het oxytocine effect ook sterker zijn voor vrouwen dan voor mannen; Oestrogeen bevordert de binding terwijl testosteron het juist verlaagt.

Goed in bed

Emotioneel, giftige partners en “foute mannen of vrouwen” zijn vaak spannender in bed. Of dit het gevolg is van het feit dat ze de ene keer warm en dan weer koud gedrag vertonen weten we niet. Is dit uiteenlopende gedrag de trigger die ons aanzet om hun liefde voor ons te winnen of hebben zij gewoonweg meer seksuele vaardigheden?

De werking van angst in onze hersenen

Volgens Christopher Bergland werken oxytocine, adrenaline en cortisol samen om angstige herinneringen een plek te geven. Dus je angsten en angst voor verlatenheid door deze partner, gecombineerd met je fysieke intimiteit met die partner, maken het moeilijker om de relatie te verbreken.

De onvoorspelbaarheid en de angst die deze relaties met zich meebrengen laat adrenaline vrijkomen die een antidepressisch effect kunnen hebben. We kunnen verslaafd raken aan dit effect. Angst geeft ook dopamine vrij, die opnieuw de lastige beloningscircuits in onze hersenen voedt, waardoor we verlangen naar die adrenaline. Vandaar dat er wel eens wordt gezegd “je bent verslaafd aan pijn”

Angst en plezier worden op deze manier onvermijdelijk met elkaar verweven ondanks het feit dat we zo ons best doen om de irrationaliteit van ons gedrag bloot te stellen en te doorbreken.

Trauma bonding en stockholm syndroom

Het stockholm syndroom  wil zeggen dat je sympathie voelt voor diegene je misbruikt. In de psychologie wordt dit trauma bonding genoemd.

Trauma bonding is een andere reden die verklaart waarom mensen zich aangetrokken kunnen voelen tot partners die hun mishandeld hebben. Natascha Kampusch, het oostenrijkse 10-jarige meisje dat ontvoerd werd bleef tot haar achttiende gevangen. Volgens de media rouwde ze toen ze hoorde dat haar ontvoerde dood was. Een ander voorbeeld van trauma bonding is een koppel dat samen een levensbedreigende situatie meemaakt en daardoor meer verbinding ervaart bij elkaar.

Serotonine

Als we verliefd worden, zijn we net zo obsessief als mensen die lijden aan een obsessieve, compulsieve stoornis. Onderzoek heeft aangetoond dat serotonine niveaus in onze hersenen op een soortgelijke manier dalen wanneer we verliefd zijn zoals ze dalen in de hersenen van mensen met obsessieve compulsieve stoornis. Aangezien serotonine je stemming reguleert en stabiliseert kun je je misschien voorstellen hoe laag het niveau is wanneer we romantisch bij iemand betrokken zijn.

Lage niveaus van serotonine bevorderen ook seksueel gedrag. Dus serotonine maakt het alleen maar waarschijnlijker dat we ook weggeveegd worden door bindingen die door oxytocine en dopamine worden gecreëerd. Aangezien dopamine ook vrijkomt wanneer we  denken aan aangename herinneringen versterkt dit het effect in de hersenen. Dit is de reden dat je meestal obsessief wacht op een berichtje of een telefoontje of fantaseert  over de volgende ontmoeting.

24 uur lang

Foute mannen en foute vrouwen hebben de neiging om 24 uur per dag onze hersenen te domineren met hun onvoorspelbare gedrag. Het is dus geen wonder dat we een irrationele dwang ontwikkelen om terug te gaan naar de mensen die ons pijn hebben gedaan.

Er is een oplossing

Alles gezegd hebbende zou je kunnen zeggen dat onze hersenen niet onze beste leidraad zijn als het gaat om het aantrekken van gezonde relaties. Dit betekent niet dat onze hersenen niet kunnen worden omgebogen naar positieve veranderingen. Neuroplasticiteit maakt het mogelijk om neurale verbindingen op productieve manieren te creëren, zoals:

  • onthouding van contact met desbetreffende persoon,
  • gezonde sociale interacties
  • muziek
  • nieuwe hobby’s, interesses en passies

De hersenen kunnen zich herstructureren en op deze manier nieuwe paden creëren.

Een onderdeel van de sleutel tot het genezen van het biochemische aspect van relatieverslaving ligt in het vervangen van gezondere beloningen. Beloningen die ons echt voeden in plaats van die die ons verhongeren.

Verliefd worden op een gevaarlijke partner is alsof je een serieuze verslaafde bent. Om door de afkick periode heen te komen is het in veel gevallen aan te raden om cold turkey af te kicken. Dit betekent geen contact en jezelf zoveel mogelijk te onthouden van interne en externe prikkels die je kunnen terugbrengen naar contact. Voorbeelden hiervan zijn : checken van social media, bellen, appen, naar plekken gaan waar je samen vaak kwam, fantaseren etcetera.

Bron: Shahida Arabi

Wil je meer lezen over verslaving, relatieverslaving of codependentie? Op mijn website vind je op de nieuwspagina diverse artikelen en video’s over de verschillende aspecten van relatieverslaving.en codependentie.

Heb je genoeg gelezen en is het tijd voor actie kom dan naar het gratis webinar dat ik a.k. week 2 keer geef.

26 Mei  2021 10:00

30 mei 2021 11:00

Groetjes,

Claudia Krumme

Deel dit bericht:

9 september 2017

Leestijd: 9 minuten

Relatieverslaving


Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Heb je het gevoel dat wat je leest over jou gaat?

Dan is dat waarschijnlijk ook zo…
Meld je aan en ontvang regelmatig mijn artikelen en video’s in je mailbox. Houdt je wakker, scherp en is een duwtje in de goede richting.