Wat is codependentie?
“De onderlaag van álle vormen van verslaving.”

Codependentie

De laatste vorm van verslavende relaties die ik wil bespreken is codependentie. Eigenlijk heeft codependentie een aparte positie ten opzichte van relatie en liefdesverslaving. Waar relatie en liefdesverslaving duidelijk twee vormen van verslavende relaties zijn (die weliswaar vaak in elkaar overlopen), heeft codependentie een dubbelrol. Enerzijds is het een vorm van een verslavende relatie, verslaafd aan de goedkeuring en bevestiging van andere mensen. Maar anderzijds ligt codependentie een laagje dieper in ons bewustzijn dan relatieverslaving en liefdesverslaving. Naar mijn mening is het de onderlaag van álle vormen van verslaving. Het is eerste reactie, de basis overlevingsstrategie op een onveilige hechting met je ouders of in reactie op ouders die emotioneel onbeschikbaar waren. Vanuit deze laag van codependentie kan vervolgens een (relatie)verslaving op een specifiekere manier tot uiting komen, of niet. Het kan ook zijn dat je enkel codependent symptomen vertoont, maar geen relatie, liefdesverslaving ontwikkelt. In dat geval lijd je enkel aan codependentie en ben je verslaafd aan de goedkeuring van anderen. Om het visueel te maken, zou je codependentie kunnen voorstellen als een hand. De hele hand symboliseert codependentie en de vingers aan de hand de verslavingen die daaruit voortkomen.

Ik zal zo uitgebreid terugkomen op de verschillen en overeenkomsten van de verschillende vormen en zal eerst wat meer vertellen over wat codependentie is.

De letterlijke vertaling van codependentie is ‘mede afhankelijkheid’. Het begrip is ontstaan in de jaren vijftig en werd oorspronkelijk gebruikt als benaming voor partners van alcoholisten en drugsverslaafden (hiervoor wordt nu de term co-verslaving gebruikt). Ze ontdekten dat partners van verslaafden allemaal leken te kampen met sterke gevoelens van schaamte, boosheid, pijn en verdriet. Deze gevoelens stonden in relatie tot de verslaafde die het middelpunt vormde van alle problemen in het gezin. Later ging men echter inzien dat deze gevoelens óók voorkwamen in andere disfunctionele gezinnen en dat deze gevoelens vaak blijven, ook wanneer de verslaafde partner herstelde van zijn verslaving. op het moment dat de verslaafde partner herstelde van actieve verslaving, bleef het gedrag van de partner in stand. Dit gedrag kenmerkte zich door pleasen, overmatig zorgen en verantwoordelijkheden van de ander overnemen terwijl het eigenlijk niet meer nodig was! De problematiek zat dus in de persoon zelf en was geen directe consequentie van de verslaving van de ander maar werd getriggerd door de verslaving van de ander.

De conclusie was dat codependentie een op zichzelf staande aandoening bleek. Een overlevingsstrategie. Vaak bleek dat die partner uit een gezin kwam waar verslaving of emotionele onbeschikbaarheid aan ten grondslag lagen waardoor er wel een gevoeligheid voor codependentie latent aanwezig was maar een trigger van buitenaf nodig was (de verslaafde of hulpbehoevende partner) om het gedrag tot uiting te kunnen laten komen. Zelf hanteer ik als definitie van codependentie dat het een trance is waarin je de wensen en behoeftes van een ander belangrijker maakt dan die van jezelf. Codependentie is ‘automatische piloot’ gedrag waar je zelf geen macht over hebt. Je ervaart machteloosheid als je handelt vanuit de trance van codependentie en vaak kom je er pas achter dat je vanuit die trance hebt gehandeld, wanneer het al is gebeurd. Als je toch weer ‘ja’ hebt gezegd, terwijl je ‘nee’ bedoelde. of als je toch weer iets voor iemand hebt gedaan uit schuldgevoel. Als je in de trance raakt waarin je de wensen en behoeftes van een ander belangrijker maakt dan de behoeftes en wensen van jezelf, onderneem je niet meer met je volle verstand een actie. Je handelt vanuit het zogenaamde kind bewustzijn waardoor je niet meer vanuit je volwassen bewustzijn kunt reageren. Codependent gedrag is niet altijd gerelateerd aan liefdesrelaties maar kan zich ook manifesteren in de ouder kind relatie, op de werkvloer of in vriendschappen.

Kenmerken en symptomen van codependentie

Codependentie heeft een aantal kenmerken en symptomen die typerend zijn, Pia Mellody, een Amerikaanse autoriteit op het gebied van codependentie, verdeelt deze symptomen onder in primaire en secundaire symptomen. De primaire symptomen van codependentie tasten de relatie met het zelf aan terwijl de secundaire symptomen ontstaan uit de primaire symptomen en de relatie tussen jou en anderen beschadigen.

Wat zijn de primaire kenmerken?

De primaire kenmerken die dus de relatie met jezelf aantasten zijn dat:

  • Je moeite hebt met een gezond gevoel van eigenwaarde;
  • Je moeite hebt met grenzen stellen;
  • Je emotioneel bewustzijn beschadigd is;
  • Je het moeilijk vindt om je te uiten op een beheerste manier;
  • Je behoeften en wensen ondergeschikt maakt aan die van de ander;

Uit deze primaire kenmerken, vloeien secundaire kenmerken voort die je relatie met anderen aantast, namelijk dat:

  • Je negatieve controle uitoefent op anderen, of dat je je door anderen laat controleren;
  • Je rancune en wrok koestert;
  • Je spiritualiteit beschadigd is;
  • Je verslavingen en ander compulsief (dwangmatig) gedrag vertoont;
  • Je problemen met intimiteit hebt, het geven en ontvangen is uit balans.
Binding
codependentie

Automatisch piloot gedrag waarin je de wensen en behoeften van de ander belangrijk maakt dan die van je zelf

Codependentie is aangeleerd gedrag en dus ook weer af te leren.

traumabinding
favicon

Klanttevredenheid

Caroline

Positieve ervaring. Fijn om bepaalde gedachten te herkennen en ermee aan de slag te gaan Caroline

Eveline Vreeburg

‘Een kraakhelder en genuanceerd boek over relatie- en liefdesverslaving’ Ik heb dit boek met ontzettend veel plezier gelezen. Claudia weet complexe materie inzichtelijk te maken door gedragsdynamieken in kaart te brengen en bruikbare praktijkvoorbeelden aan te dragen. Het boek geeft niet één oplossing voor genezing, maar brengt alle manieren van zelfwerk samen en geeft vervolgens een genuanceerd beeld van de methoden die je kunt inzetten om duurzaam van liefdes- en relatieverslaving te helen. Omdat de schrijfster spreekt vanuit haar eigen ervaring voel je je als lezer werkelijk aangesproken. Vaak herkenbaar en vol nieuwe inzichten. Een van de beste boeken over deze thematiek die ik ooit las!

Ik ben haar tot op de dag van vandaag dankbaar

Toen ik bij Claudia en CCC terecht kwam, was het direct een heel bijzondere ontmoeting. Ik kwam voor het eerst in mijn leven in een groepsessie terecht. Waar ik direct door Claudia’s openheid en kwetsbaarheid werd uitgedaagd zelf ook open en kwetsbaar te zijn. De hele groep ervoer naar mijn idee hetzelfde, waardoor er een bijzondere dag ontstond, waar ik tot op de dag van vandaag dankbaar voor ben. Claudia kan heel goed luisteren, niet oordelen en ze geeft weinig advies. Waardoor jezelf tot inzicht komt wat je zelf in vrijheid en zonder oordeel wilt kiezen in het leven (iets wat ik voorheen niet kon). Haar methode bestond o.a. uit altijd alleen over jezelf praten, nooit over je partner, of iemand die je pijn heeft gedaan, tenzij dit iets zegt over je eigen handelen. Dit heeft mij enorm geholpen om grote stappen te maken, omdat je hierdoor als volwassene aan wordt gesproken en niet als slachtoffer, waarbij je het idee hebt machteloos te zijn t.o.v. de ander. Er was ook altijd een sfeer van vertrouwen. En ik wist ook dat Claudia mijn verhalen niet zou delen, tenzij ik daar toestemming voor zou geven, bv i.v.m. andere therapeuten die werkzaam zijn in haar praktijk en bij wie ik later ook in een traject zou komen. Dit, samen met de oordeelloosheid en eigen kwetsbaarheid heeft ervoor gezorgd dat ik een half jaar lang bijna elke week 2 of 3 keer een therapiesessie volgde. Bij haar, of later ook bij haar collega’s. De reden waarvoor ik bij CCC langskwam, heeft zich mede dankzij de enorm goede hulp opgelost, gedurende de jaren die volgde. En ik leef in meer verbondenheid, kracht en rust als ooit te voren. Met zoveel waardevolle inzichten die ik inmiddels ook regelmatig deel met anderen, waardoor er als het ware een olievlek ontstaat, vol verbondenheid, heelheid en kracht.

Bevrijd van een destructieve relatie

Ik ben bij Claudia terecht gekomen door een slechte relatie en daardoor drankmisbruik. Door haar aanpak en later het ademhalen kwam ik tot rust en ben ik uit de relatie gestapt. Het kwartje viel door haar verhaal over de rijdende trein. Regelmatig doe ik nog ademhalingsessies bij haar en zowel Claudia als haar mede coaches en trainers zijn top en geven je een gevoel van veiligheid waarbij je alles met een gerust hart kan toelaten. Sta nu ook een tijdje droog en dat voelt goed. Kortom bij Claudia zit je meer dan goed.

Remco

Wat was je grootste pijn/probleem toen je bij me kwam? Overlevingsstrategieën die mijn liefdespad bemoeilijken. Wat is je belangrijkste inzicht/proces dat je hebt doorgemaakt? Meerdere maar zeker mezelf herontdekken en vanuit zelfliefde in verbinding staan met mijzelf en anderen. Wat was het meest waardevol en zie je echt als resultaat van het traject dat ik je aangeboden heb? De gehele opbouw van de 6 dagen geven zoveel inzichten en die kan ik niet los zien van elkaar. Alle thema's die we hebben aangeraakt dragen bij aan een diepere verbinding met mijzelf. Waarom zou je een ander aanraden om vooral met mij te gaan werken? Lieve Claudia, ik wil je nogmaals enorm danken voor de mooie life changing ademsessies, de vele inzichten, de veilige plek die je biedt en al jouw voelbare liefde. Ook de begeleiding van jouw team was zo fijn en professioneel en "echt" dankjewel. Liefs Remco

Ik had al zoveel gedaan!

"Ik wil toch nogmaals zeggen dat ik via het traject bij jou voor het eerst echt verandering bemerk. In zelfliefde. En daarmee verandert mijn verhouding tot het leven en tot de mensen om me heen ook ten goede! En ik had al zoveel gedaan, schematherapie, PRI." Liefs Anna

D.P. Kluiwstra

Veilige en deskundige begeleiding. Zeer gevarieerd aanbod, algemeen en op maat. Absoluut life-changing.   DP

Peggy

Dank je wel Claudia, heerlijke meditatie, zo'n aangename stem. Voor het eerst weer echte visualisatie gehad.Het sterkt me, vertrouwen in eigen kunnen en warme gloed in mijn hart en middenrif.

‘ Ervaring event ”

De dag is door mij als geweldig ervaren. Tot in de puntjes geregeld. ik zou het event aan iedereen aanraden. Boodschappen die duidelijk met iedereen gedeeld moeten worden. Vriendelijke Groeten, Marco

Jessica van Dijk

Dinsdag heb ik een familieopstelling gedaan. Ik wist niet wat ik moest verwachten dus ben er eigenlijk blanco ingegaan. Maar wow! Wat ben ik blij dat ik meegedaan heb! Het is niet uit te leggen, het is iets magisch, alles wat je voelt en ziet. Doordat ik het voor me zag ben ik weer wat wijzer geworden in mijn proces. Het was een mooie middag met mooie mensen. Ben echt heel dankbaar!